Bel fıtığı, omurganın alt kısmında (lomber bölge) ortaya çıkan bir rahatsızlıktır ve sıklıkla alt sırtta ağrı, uyuşma ve bacaklarda güçsüzlük gibi semptomlara neden olabilir. Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi, semptomların hafifletilmesi ve kişinin işlevselliğinin arttırılması amacıyla çeşitli yöntemler kullanılarak gerçekleştirilir. İşte bu tedavi yöntemlerinden bazıları:
İlaç Tedavisi: Bel fıtığı semptomlarını hafifletmek için ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve anti-inflamatuar ilaçlar reçete edilebilir. Bu ilaçlar ağrıyı azaltabilir ve inflamasyonu kontrol altına alabilir.
Fizik Tedavi: Fizik tedavi, bel fıtığı olan kişilere özel olarak tasarlanmış egzersizler, masaj terapisi, sıcak veya soğuk kompresler gibi tedavi yöntemlerini içerir. Bu tedavi şekli, belin stabilitesini artırarak ağrıyı hafifletmeye ve hareket kabiliyetini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Epidural Steroid Enjeksiyonları: Doktorlar, bel fıtığı semptomlarını hafifletmek için epidural steroid enjeksiyonları önerebilirler. Bu enjeksiyonlar, omurilik etrafındaki sinir köklerine steroid ilaçlarının enjekte edilmesini içerir ve inflamasyonu azaltarak ağrıyı geçirebilir.
Akupunktur: Akupunktur, bel fıtığı semptomlarını hafifletmek için kullanılan geleneksel bir Çin tıbbı yöntemidir. İğnelerin belirli noktalara yerleştirilmesiyle enerji dengesini sağlayarak ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Chiropractic Tedavisi: Chiropractic tedavisi, omurga ve sinir sisteminin manipülasyonunu içerir. Bu tedavi yöntemi, bel fıtığı semptomlarını hafifletebilir ve belin esnekliğini artırabilir.
Yoga ve Pilates:Yoga ve Pilates gibi düşük etkili egzersizler, bel fıtığı semptomlarını hafifletmek için yararlı olabilir. Bu egzersizler, belin esnekliğini artırırken aynı zamanda kasları güçlendirebilir.
Herhangi bir tedavi planı, kişinin belirli durumuna, semptomlarına ve sağlık geçmişine göre özelleştirilmelidir. Bel fıtığı semptomları olan bir kişi, tedavi seçeneklerini ve hangi yöntemin kendisi için en uygun olduğunu belirlemek için bir doktora danışmalıdır.
Bel Fıtığının Belirtileri
Genellikle vakaların başlangıç aşamalarında, belden bacaklara doğru yayılan ağrılarla kendisini gösteren bel fıtığının çeşitli düzeylerinde farklı belirtileri de vardır.
Bel ağrısı
Bacaklara yayılan ağrılar
Bacaklarda ve/veya ayaklarda karıncalanma ya da uyuşma
Ayaklarda güçsüzlük
Otururken ve yürürken zorlanma
Kas Güçsüzlüğü
Hareket ederken zorlanma
İktidarsızlık
Çabuk yorulma
İdrar tutamama
Denge kaybı
Bel Fıtığının Nedenleri
Omurlar arasında yer alan disklerin sıvı içeriklerinin zamanla ve yaşlanmaya bağlı olarak azalması, disklerin dayanıklılıklarını olumsuz etkiler. Ağır ve ani yük kaldırma, kontrolsüz bel hareketleri, uzun süre ayakta durma veya oturma, düşme, çarpma gibi travmalar, zorlanma ve egzersiz eksiklikleri gibi nedenler; dayanıklılığını yitirmiş disklerde kayma veya yırtılmalara neden olabilir.
Bel Fıtığına Yol Açabilecek Etkenler
Yaşlanma ve dejenerasyon
Aşırı kilo
Ağır yük kaldırmaktan oluşan ani gerilim
Travma
Bel fıtığının en önemli faktörü şişmanlıktır. Aşırı kilolu kişilerde bel fıtığı çok daha yaygın görülmekle birlikte tedavisi de daha zor olmaktadır.
Bel ve Bacak Ağrılarım İçin Hangi Doktora Gitmeliyim?
Bel ve bacak bölgesine yayılan ağrılar sebebiyle ilk olarak tercih etmeniz gereken bölümler, beyin ve sinir cerrahisi ile fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümleridir.
Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavisi
Doktor tarafından bel fıtığı için önerilebilecek ilk tedaviler arasında; ultrasonik ısıtma tedavisi, elektrik uyarıları, sıcak uygulama, soğuk uygulama gibi tedaviler vardır. Bu uygulanmalar bel fıtığı ağrısını, inflamasyonu ve kas spazmını azaltabilir ve bir egzersiz programına başlanmasını kolaylaştırır.
Bel fıtığının ameliyatsız yöntemlerle tedavisinin temel amacı, fıtıklaşmış diskin yol açtığı sinir tahrişini azaltmak ve omurgayı koruyarak işlevselliğini artırmaktır.
Bel fıtığının tedavisinde fizik tedavi ve fizyoterapi yöntemleri önemli bir yer tutar. Bu çerçevede sıcak uygulamaları, ultrason, lazer, ağrı kesici akım tedavileri, masaj, mobilizasyon, kuru iğneleme, bantlama en sık tavsiye edilen tedavi yöntemlerdir.
Fiziksel egzersizler bel fıtığı tedavisinin ayrılmaz bir parçası olarak tedavinin erken döneminde başlamalıdır.
Tedavinin başlangıç aşamasında hastaya, günlük aktivitelerini nasıl düzenleyeceğiyle ilgili bilgi verilir. Ağrıların artmasına yol açmayacak biçimde esneme, germe ve postür egzersizlerini içeren bir program başlatılır.
Tedavi sürecinin ilerleyen dönemlerinde ve ağrının da azalmasıyla birlikte, dayanıklılığı ve kuvveti artırıcı egzersizlere geçilebilir. Hastanın günlük hayatına ve çalışma hayatına mümkün olan en kısa sürede dönmesi hedeflenerek ve hastanın klinik bulguları takip edilerek egzersizlerin yoğunluğu programlanmalıdır.
Bel Fıtığı İçin Korse Tedavisi Etkili Midir?
Doktorunuz bazı durumlarda bel fıtığı korsesi kullanmanızı önerebilir. Bel fıtığı korsesi ağrıları azaltmada yardımcı olabilir fakat fıtıklaşan diskin iyileşmesini sağlayamaz.
Bel Çekme Fıtığa İyi Gelir mi?
Bel fıtığı tedavisinde traksiyon dediğimiz çekme, germe yöntemi ağrıların hafiflemesini sağlayabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken çok önemli bir husus vardır. Bu tedavinin mutlaka bir fizik tedavi uzmanı ya da fizyoterapist tarafından uygulanması gerekir. Aksi takdirde bu uygulama geri dönüşü olmayan zararlara yol açabilir.
Bel Fıtığında Cerrahi Müdahale Ne Zaman Gereklidir?
Fizik tedavi, ilaç tedavisi, istirahat ve benzeri tedaviler uygulanmasına rağmen hastalığın iyileşmediği hallerde veya belirgin, ilerleyici nörolojik bulgular varsa, örneğin ayakta düşüklük olması, ürolojik problemler, ağrılarının tedaviye rağmen düzelmemesi gibi durumlarda ameliyatı düşünmek gerekir.
Bel Fıtığı İçin Sert Yatak İstirahati Doğru Mudur? Yerde Yatmak Bel Ağrılarına İyi Gelir mi?
Sert yatakta veya yerde yatmanın fıtık ve ağrı tedavisinde kanıtlanmış hiçbir etkinliği yoktur. Bel fıtığı çok ciddi bir omurga rahatsızlığıdır ve tedavisi uzman doktorunuzun yönlendirmesiyle yapılmalıdır.
Hangi Pozisyonda Yatmak Uygundur?
Bel ve boyun sağlığı için ideal yatış pozisyonu cenin pozisyonudur. Bu pozisyonda bele yüklenen basıncı azaltmak amacıyla dizlerin arasına yastık koyulması ve bacakların karına doğru çekilmesi faydalıdır.
Fıtık Kendiliğinden Geçer Mi?
Fıtık kendiliğinden geçmez. Belirli bir dönemde daha az ağrı hissetmeniz bu problemden kurtulduğunuzun göstergesi değildir. Fıtığın ilerlemesi çok daha büyük sorunlara yol açabilen bir hastalıktır ve ihmal edilmeden uzman doktorlar eşliğinde tedavi edilmelidir.
Evde Fıtık Tedavisi Yapılabilir Mi?
Fıtık tedavisi uzman olmayan ellerde yapılamaz. Bu tip çabaların sonucu çok daha ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.
Fakat evde uzman fizyoterapist eşliğinde ve yönlendirmesiyle fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavisi uygulanabilir.
Masa Başı Çalışanlarda Bel Ağrılarının Sebepleri Nelerdir?
Günümüzde hem gelişen teknolojiler hem korona virüsten sonra daha da yaygınlaşan ve hayatımıza tamamıyla giren evden çalışma kültürü masa başı ve sağlıksız pozisyonlarda oturmayı artırdı.
İster ofiste olsun ister evde veya kafelerde çalışalım, doğru pozisyonda oturmamak, ergonomik olmayan çalışma masası ve sandalyeleri, çok uzun süreler aynı pozisyonda kalmak bel, boyun ve dirsek ağrılarına yol açacaktır.
Bel Fıtığı İçin Uygulanabilecek Egzersizler Nelerdir?
Bel ve boyun ağrılarınızı önlemek ve omurga sağlığınızı korumak için egzersiz yapmak hayati önemdedir. Fakat hangi egzersizleri nasıl yapacağınızı mutlaka uzmanlara danışmalı, spor yapmadan önce doğru ısınma hareketleri yapmalısınız. Fıtık hastalığınız varsa doktorunuza danışmadan egzersiz yapmak çok daha hayati sorunlara yol açabilir.